Su Tesisatı İşlemleri

ARAŞTIRMA VE PLANLAMA:

EGEVan, EGEVan adını almadan önceki süreçte, "Ön İşlemler" bölümünde bir kısmını anlattığım üzere; bir çok işlem yapıldı. Ama EGEVan'ın karavana dönüşümü ile ilgili olarak, ilk adım sanırım su tesisatı ile ilgili işlemler oldu. Ve planlama bölümünde anlatığımız üzere; su tesisatı ile ilgili en başta, ne kadar temiz su deposuna ihtiyacımız var kısmını netleştirdik. Tabii bu konu netlik kazanana kadar; depo nereye konulmalı konusunda uzunca bir araştırma yaptık. İnternette aslında, bu konuda bir çok değişik tasarım var. Ve bu tasarımların bir çoğu aracın dengesini bozacak şekilde düşünülmüş. Biz de araç dengesini düşünmeden, kafamızda planlar oluşturmaya başlamıştık ki; işin ehli kişilerle konuşunca, aslında temiz ve pis su depolarının konulacağı yerin çok önemli olduğunun farkına vardık. Çünkü yarım dolu bir depodaki suyun dalgalanması ile aracın dengesi artarak bozulabilir ve aracın frenlemesi ya da viraja girişlerdeki savrulma riski fazlaca artabilirdi. Örneğin; bir tasarımda depoyu aracın tavanına koymuşlardı. Biz de yapabilir miyiz diye düşünürken, dediğim gibi; işin ehli olan ve araç statiğini çok iyi bilen ustalarımız buna tamamen karşı çıktılar. Depolar ya araç iç zeminine sabitlenecek ya da aracın altında kalacak şekilde planlanmalıydı. Depolar yere ne kadar yakın olursa, aracın ağırlık merkezi o kadar doğru konumlanacaktı. Ve muhtemelen aracın ağırlık merkezini, dolu ya da yarım dolu bir depo belirleyecekti.

Bu noktadan hareketle; biz de temiz su depomuzu arka iki teker arasına koymaya karar verdik. Arka kabin içi tasarımdaki bazı boyutsal kısıtlamalar sebebiyle; piyasada araca uygun 300 lt'lik temiz su deposu olmasına rağmen, biz bu hacimdeki depoyu kullanamadık. 200 lt'lik temiz su deposu boyutları itibariyle bizim için en ideali idi. Haliyle biz de 200 lt'lik depoyu tercih ettik. Diğer taraftan lavabolar ve duş gideri için bir adet, tuvalet gideri için de ikinci bir adet pis su deposuna ihtiyacımız vardı. Bunun için önce aracın alt kısmını komple kontrol ettik. Nereye ne koyabiliriz diye. Ama Mercedes Sprinter'ın altında neredeyse hiç boşluk yoktu. Yakıt deposunun sol tarafında boş bir alan vardı. Onun haricinde depo koyulabilecek uygun bir alan maalesef yoktu. Biz de stepneyi aracın tabanından sökmeyi, oraya uygun bir adet pis su deposu almayı planladık. Bu alan için özel olarak tasarlanmış 110 lt'lik pis su deposu internetten bulunabiliyordu. Ama bir çok araştırma yapmış olmama rağmen, yakıt deposunun sol tarafındaki boşluğa sığabilecek bir depo maalesef bulamadık.

TEMİZ VE PİS SU DEPOSU TEMİNİ:

Araştırmalarıma devam ederken; Aydın'daki Efe Plastik firmasının ürünlerine denk geldim. Firma sahibi Barış Bey ile iletişime geçmeye karar verdim. Barış Bey, uzaktan olabildiğince yardımcı olmasına rağmen, Ankara'dan bizzat Aydın'a gidip, hem aracı test etmek hem de bizzat yerinde ne tür depolar alabilirim bunu görmek istedim. Aydın'a gittiğimde Rüzgar Karavan'ın sahibi Serdar Bey ile de tanışmış oldum. Bu seyahat aslında, kafamdaki bir çok sorunu ortadan kaldırdı. Öncelikli olarak; Efe Plastik, yakıt deposunun yanına sığabilecek boyutta 60 lt'lik pis su deposunu, kendi üretim planlarına almaya karar verdi. İkincisi; VW Transporter'lar için tasarlanan iki adet teker üstü temiz su deposunun, EGEVan'da kullanılabileceğini gözlemlemiş olduk. Teker üstü bu su depoları, EGEVan ile tam uyumlu değildi ama tam uyumlu olmaması, su seviye dengelemesi için yapacağımız tesisatı kolaylaştırır haldeydi. Haliyle en başta, temiz su deposunu 200 lt olarak düşünmüştük lakin, iki adet teker üstü 40 lt'lik temiz su deposu alınca, EGEVan'daki toplam temiz su deposu haznesi 280 lt'ye çıkmış oldu. Belki 280 lt'nin tamamını kullanmak mümkün olmayacaktı. Lakin kullanımdaki depolama alanı 250 lt olsa bile; bu bir karavan için büyük bir kâr idi. Ayrıca benim için sevindiri olan iki konu vardı. Biri dediğim gibi temiz su haznesinin artması idi, ikincisi aracın ağırlık merkezinin, arkadan itişli olan aracımın iki teker arasında kalmasının, araç dengesi için en iyisi olma ihtimaliydi. Bunu da; ilerleyen zamanlarda, tam olarak test edebilecektim.

DEMİRCİ İŞLERİ VE DEPOLARIN SABİTLENMESİ:

Planlama ve malzeme temini tamamlanınca; 200 lt'lik temiz su deposu ile, 40'ar lt'lik teker üstü temiz su depolarının nasıl sabitleneceğini düşünmeye başladık. 200 lt'lik depo için, en doğru yöntemin, zemine L profil kaynatılması olduğuna karar verdik. L profillere uygun genişlikte delikler açarak, gergi halatları ile depoyu zemine kolayca sabitleyebilecektik. Yine aynı şekilde teker üstü depoları da gergi halatı ile aracın sağ ve sol kenar iskeletine sabitleyebilecektik.

Planlama tamamlanınca; demirci işlemleri ile işlere başladık. İki teker arasına; birbirine bakacak ve 200 lt'lik depo içine sığacak şekilde, 2 adet uzunca L profil kaynattırdık. Akabinde teker üstü depoları, dikeyde hizalayacak şekilde, her iki kenara üçer adet 10 cm uzunluğunda L profiller kaynattırdık. Ve teker üstü depoları da yine gergi halatları ile sabitleyecek şekilde; iki uca hareketli kanca kaynattırdık. Gergi halatlarını bu kancalardan geçirerek gerdirdik ve yerine gayet sıkıca sabitleyebildik.

Ayrıca; teker üstü depoları, teker boşlukları üzerinde tam oturtabilmek için ahşap köpüğü kullandık. Ahşap köpüğü poliüretan depolara yapışmasın diye; depoların alt yuvarlak kısmına streç film yapıştırdık. Gerçi streç film kullanmamış olsaydık da, ahşap köpüğü poliüretan malzemeye çok sıkı bir şekilde yapışmıyormuştu, onu da gözlemledik. Lakin streç film kullanmak büyük kolaylık sağladı diyebiliriz. Eğer streç film kullanmazsanız; köpük kuruduktan sonra depoları sökerken, bazı kısımlarda kurumuş ahşap köpüğü kırılabilir ya da şekli istenmedik şekilde bozulabilir. Haliyle temkinli olmakta her zaman yarar vardır.

Aşağıda değişik zamanlarda çekilmiş depoların sabitlenmesi ile ilgili fotoğrafları görebilirsiniz.

TESİSAT İŞLERİ:

Depolar arası su dengelemesi için; her üç depoyu, bir parmak boru ile birbirine bağlayacak şekilde planlama yapmıştık. 200 lt'lik deponun şoför kabinine bakan tarafında iki adet delik açtık. Biri sol teker üstü depoya, diğeri sağ teker üstü depoya gidecek şekilde düşünüldü. Teker üstü depoların ön ve arka bölümlerini de (zemin kısımlarından) yarım parmak boru ile birbirine bağladık. Haliyle teker üstü depoların ön ve arka kısımları kendi içinde birbirine bağlanmış oldu. Çünkü yapısı itibariyle; teker çıkıntısı belli bir seviyeye kadar arkada kalan suyun kullanımına izin vermezdi eğer bu bağlantıyı yapmasaydık.

Hidraforu aracın sağ tarafına koyacak şekilde planlama yapmıştık. Mutfak tezgahının alt/arka tarafında duracaktı. Haliyle yarım parmak boru ile bir parmak dengeleme borusuna bağlantı yaptık. Hidraforun çıkışına basınç tankı ekledik. Basınç tankından çıkan boru ile dağıtıcı modüle giriş yaptık. Dağıtıcı modülden mutfağa, banyoya ve dış duş çıkışına bağlantılar yaptık. Ki herbir bağlantı aç/kapa düğmeler ile kontrol edilebilir durumda oldu. Basınçlı su tesisatı için de yarım parmak boru kullandık. Su dolum ağzı için sanırım bir çeyrek ya da bir buçuk parmaklık boru kullandık. Diğer borulara nazaran daha geniş çaplı idi ama çapını tam olarak bilmiyorum.

Ayrıca üç deponun üst kısmından yine yarım parmak boru ile havalandırma tesisatı kurduk. Bu tesisatın çıkışını su dolum ağzındaki havalandırma çıkışına bağladık. Çünkü temiz su depolarına su doldururken ya da depolardaki su kullanıldıkça, su ile havanın yer değişiminin kolayca olabilmesi gerekir. Ya da depolar tam dolu iken; suyun bu tesisat içinde dalgalanması veya fazlasının su dolum ağzındaki tahliye kısmından çıkabilmesi mümkün hale gelir. Yani su taşması durumunda tahliye tesisatı olarak da çalışacaktır.

Depo giriş/çıkış bağlantı uçları için planlama yaparken; depoların dış yüzeyine, depo malzemesinin kalınlığını da hesaba katıp, deleceğimiz noktaları işaretledik. 200 lt'lik deponun yukarıda da bahsettiğim üzere alt/ön kısmına iki adet su dengelemesi için, bir adet su dolumu için ve bir adet de hava tahliyesi için delik deldik. Teker üstü depoların ön/alt kısmına bir adet su dengelemesi için, bir adet arka/alt tarafa yine su dengelemesi için, bir adet de ön üst kısma hava tahliyesi için delikler açtık. Fakat bilmediğimiz çok önemli bir konu vardı: Depo iç yüzeyinin düzgünlüğü konusu idi. Delikleri delip, bağlantı aparatlarını taktıktan ve ilk denemeleri yaptıktan sonra su sızdırmaları konusunda uzun süre sorun yaşadık. Çünkü depolar sürekli olarak, bağlantı noktalarından su sızdırıyordu. Sonra sonra fark ettik ki; depoların iç satıhları düzgün değil. Bazı yerlerde belirgin dalgalar var ve aparatlar dıştan tam otursa da iç kısımdan belli bir açıyla oturmaya çalışıyor ve bu da sızdırmazlık konusunda sorun oluşumuna sebep oluyordu. Ve biz, bu durumu bilmeden depoları deldiğimiz için de; artık geri dönüşü olmayan bir aşamaya gelmiştik. Zaman içinde, depo iç yüzeyini düzeltecek aparatlar geliştirdik ve bir süre sonra sızdırmazlığı sağlayabildik. Bu işlemler; pandemi yasaklarına denk geldiği ve akşamları sadece bir - iki saat çalıştığımız için; diğer taraftan da depoyu denemek için, içine su koymamız gerektiği ve bizim de su kaynağına da uzak olduğumuz için; sanırım tüm bu süreç üç ay kadar sürdü. Tabii tüm bunları yaparken sadece su tesisatı ile uğraşmadık. Bir yandan yalıtım, bir yandan elektrik tesisatı işleri de eş zamanlı ilerledi. Yani önce yalıtımı yapıp, sonra tesisat ya da başka işlemlere başlamadık. Elektrik tesisatını su tesisatının gidişine göre, su tesisatını elektrik tesisatının gidişine göre; yalıtım işlerini bu iki işin ilerleyişine göre ya da bu iki işin ilerleyişini yalıtım işlerinin ilerleyişine göre tekrar tekrar planladık. Haliyle su tesisatının bu kadar uzun sürmesi de bir yandan diğer işlerin ilerleyişine bağlı oldu.

Aşağıda; bahsettiğim soruna ait iki kısa video göreceksiniz. Bu videolar su dolum ağzı için deldiğimiz deliğin, iç yüzeyini düzeltme işlemleri sırasında, kontrol amaçlı çektiğimiz videolardı. Deponun içini göremediğimiz için telefon kamerası ile kontrol etmek durumunda kaldık. Videolarda dikkat ettiğinizde çap farklarını göreceksiniz. Aslında delikleri orta kısımlardan delseydik belki sorun yaşamazdık ama alanları iyi kullanabilmek adına, delikleri olabildiğince kenarlara ve köşelere doğru delmek istedik. Sonuçta biraz sorun yaşasak da; sürecin sonunda herhangi bir sıkıntı yaşamadık.

Tesisat işleri ilerlerken; hızlıca işleri bitirelim gibi bir düşüncemiz hiç olmadı. Yavaş yavaş, zamana yayarak yaptık tüm işleri. Çünkü hızlı işlem yaptığımızda, en başta düşünemediğimiz bazı planları hayata geçiremeyebilirdik. Ama işleri zamana yaydığımız için; zaman içinde aklımıza gelen planları da hayata geçirebildik. Örneğin en başta basınç tankı kullanmak gibi bir düşüncemiz yoktu. Bilmiyorduk çünkü. Ya da yatak başı aydınlatma fikri sonra sonra gelişti. Dolap altı led aydınlatmalar keza ilk planlamalarımızda yoktu. İşler biraz biraz ilerleyince yapalım demiştik. Dış duş için sıcak su planı yoktu, zaman içinde sıcak ve soğuk suyu karıştırarak veren musluk bulunca planlama yaptık. Ya da buna benzer bir çok planı; dediğim gibi işler yavaş yavaş ilerlerken düşündük. Çünkü biz daha önceden hiç karavan yapmamıştık.

Su dengeleme tesisatı bitince, basınçlı su tesisatına geçmeden dış su dolum ağzı ile ilgili işlemlere başladık. Öncelikli olarak en uygun yeri seçmeye çalıştık. Mevcut araç tasarımı itibariyle, su dolum ağzının, aracın sağ tarafında olması gerekiyordu. Ama aracın sağ tarafından kayar kapı vardı. Bu sebeple, hem kayar kapıya engel olmayacak, hem de mevcut depo tesisatı ve aracın kaportası ile uyumluluk gösterecek en uygun yer olması gerekiyordu. Biz de aracın sağ arka tarafına, su dolum ağzı için delik açmaya karar verdik. Sonrasında da du dolum ağzı için uygun çapta boru bağladık. Havalandırma tesisatının çıkışını da yine su dolum ağzındaki havalandırma çıkışına bağladık.

İşlerin devamında, dış duş bağlantısı için, su dolum ağzının alt kısmına delik açtık ve buradaki su tesisat işlemlerini de kısa sürede bitirdik. Dış duş çıkışına gelen su için; mutfak tezgahının altında, istediğimiz zaman ulaşabileceğimiz bir alana, sıcak ve soğuk su karışımı yapan birleştirici musluk ekledik. Bir kere ayar yapınca, ikinci bir kez ayar yapılmasına gerek kalmayacağını düşünerek, göz önüne değil de, mutfak çekmecelerinin arkasında kalan kısma, su basınç tankının hemen altına koymayı tercih ettik.

KONU DEVAM EDECEK...